Op zaterdag werden in Brustem – Vliegveld 2 kleine zwanen, overvliegend zuid, gezien door André Gaens. Deze zéér zeldzame soort is voor onze fruitstreek de allereerste waarneming ooit !! De kleine zwaan is de kleinste van de drie soorten witte zwanen die in België voorkomen. Kleine zwanen verschillen van de knobbelzwanen onder andere door hun grootte. De kleine zwaan wordt zo’n 127 centimeter, en de knobbelzwaan wel 150 centimeter (snavelpunt tot staart). Kleine zwanen hebben bovendien geen knobbel op de snavel, en de vlek op de snavel is geel, in tegenstelling tot de oranje kleur die een groot deel van de snavel van de knobbelzwaan heeft. Het verschil tussen kleine zwaan en wilde zwaan kan lastig zijn. De kleine zwaan is zoals de naam al doet vermoeden, kleiner. Beide hebben ze een lange rechtgehouden nek. De nek van de wilde zwaan is echter nog langer. Grootte is in het veld soms lastig in te schatten. Een ander goed kenmerk is de gele vlek aan de snavelbasis. Deze is bij de wilde zwaan groter en loopt uit in een punt, bij de kleine zwaan is deze kleiner en afgerond. De hoeveelheid geel varieert wel per individu. Kleine zwanen broeden op de arctische toendra’s langs de Barentszzee en verder naar het oosten. In de winter foerageren ze op graslanden als op akkerland waar ze zich tegoed doen aan overgebleven oogstresten van de aardappel- en bietenteelt. Het gaat altijd om zeer open gebieden waar ze niet dicht te benaderen zijn. Ze hebben vaste slaapplaatsen en dit zijn voornamelijk grotere waterplassen. Jaarlijks overwinteren enkele honderden exemplaren in Vlaanderen, en dit voornamelijk in het Krekengebied.
Voorbije dinsdag werd in Tongeren een cetti’s zanger opgemerkt door Carine Richerzhagen. Dit ‘KBV-ke’ (klein bruin vogeltje) is een opmerkelijke gast in onze regio. Na de cetti’s zanger van Helshoven/Mettekoven en de meermaals gespotte zanger in de Herkvallei van Wellen, is dit slechts de derde waarneming in 2018. Nu ja, ‘slechts’ moet je met een korreltje zout nemen aangezien 3 waarnemingen voor dit jaar toch wel een succes is. De voorgaande jaren was er immers maar één waarneming in 2011, ééntje in 2012 en twee in 2014. Deze kleine bruine zangvogel met een ronde, vaak opgewipte staart heeft een verborgen levenswijze, is meestal in de buurt van water terug te vinden en dit in een dicht struikgewas of rietveld. De cetti’s zanger kan worden verward met de kleine karekiet of snor, maar hij heeft een compacter lichaam en een meer rossig warmbruine in plaats van geelbruine kleur. Zijn opvallendste kenmerk is vooral zijn explosieve en galmende typische klank. Onderstaande foto werd door Louis Robeyns gemaakt in maart 2016 in het Vinne te Zoutleeuw. Meestal kan je hier eentje vinden in de nabijheid van de grote uitkijktoren.
De laatste jaren neemt het aantal in ons land toe doordat de winters niet meer zo streng zijn.
Vermoedelijk was er voorbije zondag een bladkoning in de Herkvallei te Wellen. Gert Appeltans had volgende info te melden ‘‘met het blote oog in een flits op ongeveer 5m zien landen in een knotwilg, vloog vervolgens verder een grotere wilg in maar niet meer teruggevonden. Grote van een goudhaan en wat direct opviel een grote gelige wenkbrauwstreep ”. Het zou in 2018 de eerste melding zijn voor onze regio. Het is een klein mosgroen zangvogeltje iets groter dan een goudhaan, met twee opvallende gelige vleugelstrepen omgeven door zwarte bases van slagpennen en dekveren. Kop met een opvallende gelige wenkbrauwstreep, vuilwitte onderdelen en bleekroze poten, maar nog het best te herkennen aan zijn kenmerkende roep. Deze West-Siberische broedvogel is een lange afstandstrekker. Foto archief 2017 van Dirk Ottenburghs.
In totaal werden er deze week 53 verschillende soorten gespot in de fruitstreek en dit door 17 verschillende vogelliefhebbers. We hadden zeker twee zeer zeldzame soorten, nl. de 2 kleine zwanen en de cetti’s zanger, en vermoedelijk een derde donkerrode soort nl. de bladkoning. Tevens waren er een 5-tal zeldzame soorten te bewonderen. Het totaal aantal soorten voor 2018 is momenteel 170. Een overzicht en enkele bijhorende kiekjes :
| Vogel | Plaats | Waarnemer |
| Cetti’s zanger | Tongeren | Carine Richerzhagen |
| Kleine Zwaan | Brustem – Vliegveld | André Gaens |
| Bladkoning | Wellen – Herkvallei | Gert Appeltans |
| IJsvogel | Hoepertingen | Stefan Carolus |
| Wimmertingen | Erik Beerten | |
| Grote Zilverreiger | Rutten | Carine Richerzhagen |
| Montenaken | Paul Matthys | |
| Vechmaal | Geert Bollen | |
| Wellen – Herkvallei | Dirk Ottenburghs | |
| Kraanvogel | Jeuk | Paul Matthys |
| Gorsem | Stefan Gobert | |
| Wellen | Gert Appeltans | |
| Vuurgoudhaan | Brustem – Vliegveld | André Gaens |
| Halsbandparkiet | Wellen – Herkvallei | Dirk Ottenburghs |
* Vuurgoudhaan : foto André Gaens
* Grote zilverreiger : foto Geert Bollen
De voorbije week waren er ook nog de volgende opvallende meldingen :
* een 14-tal grote barmsijzen werden geringd op de ringpost Ter Tommen in Hoeselt door Hub
* een 6-tal grauwe gorzen te Rutten (foto Carine Richerzhagen)
* een 4-tal blauwe kiekendieven te Rutten (foto Carine Richerzhagen)
Tot volgende week en groeten,
Carlo
Leave a Reply